29 maart 2024
Laatste:

Column Joop Hekkelman week 17

5 mei 2021

Gedachten nao 4 mei

Dit stuksken steet in de krante één dag nao 4 mei, de dag da’w de slachtoffers van Tweede wereldoorlog herdenkt. Wiej legt blomen biej de graven van gesneuvelde militairen en verzetsmensen uut de periode ’40-’45. Dit was ‘t tweede joor op ’n rieje dat ‘n onzichtbare vijand ons ‘t traditionele herdenken en ‘t vieren van onze vriejheid op 5 mei onmeugelek maken.

Aover WO 2 verschient elk joor nog altied heel völle publicaties. Erfgoedcentra en musea bunt gangs met filmpjes en podcasts. Met Oral history wordt individuele verhalen op etekend. Dat leste vrög enige haost, umdat de lu dee-t de oorlog bewust hebt met emaakt geleidelek an uut de tied raakt, der kump al völle uut de tweede hand. Beuke wodt vol eschreven en herschreven. Der is enorme drang um elke herinnering op schrift te zetten.

Mangs bekröp miej ‘t geveul o-w met de andach veur de kleinste details van de lokale geschiedenis ‘t grote verhaal neet uut ‘t oge verleest. ‘t Verhaal dat ons vertelt welk onrech uutsluting en stigmatisering van bevolkingsgroepen töt gevolg hef. Op 4 mei, bie ‘t monument op de begraafplaatse, laes ik de namen van dorpsgenoten dee-t slachtoffer wodden van vergelding. Dan aovervölt miej ‘n onbeschrieflek geveul van respect. As ik ‘t heufd buge veur disse mensen dan is dat ok verachting van ‘t regime dat eur dood op ‘t geweten hef.

Solidariteit en verdraagzaamheid, ondanks individuele verschillen, daor draeit ‘t umme. Juust dát verdeent meer andach. ‘t Bevechten van onrech is nog altied hard neudeg. Kiek maor naor wat der de leste tied in ons aeng land gaonde is. Dat is neet te vergelieken met de ellende van ‘n oorlog, maor de weerstand daortegen zol vanzelfspraekender en meer dan televisievermaak aover ‘n falende aoverheid motten waen. Dat völt tegen; veur toeslagenolders en gedupeerde Grunnegers gao-w neet massaal de straote op. Wiej blieft staeken in afstandeleke verontwaardeging.

De verhalen van onderdrukking blieven vertellen is belangriek, dee leert ons dat onrech gin pappen en nathollen, of wegkieken verdreg. Dat mot bie de wottel wodden an epakt. Daor bunt moedege mensen veur neudeg, dee’t op tied de geringste ontsporing de kop indrukt.

Joop Hekkelman